Nowotwór kości u psów i kotów – objawy, leczenie

Czasami niewinny ból łapy lub kulawizna mogą się okazać bardzo poważną chorobą. Może to być niestety rak kości. Psy i koty są narażone przede wszystkim na jego złośliwą i agresywną postać. Dowiedz się, jak można rozpoznać nowotwór kości, jakie daje objawy i jak można go leczyć, a także czy można mu w jakiś sposób zapobiec.

Nowotwór kości u psa i kota – występowanie

Najczęściej występującą u czworonożnych pupili postacią nowotworu kości jest kostniakomięsak. Rzadziej zdarza się włókniakomięsak (FSA) czy chrzęstniakomięsak. Wśród psów zdecydowanie bardziej narażeni na jego występowanie są przedstawiciele ras dużych i olbrzymich. Podobnie jak inne nowotwory najczęściej rak kości pojawia się u psów i kotów w wieku średnim lub dojrzałym, choć nie omija również młodych osobników. Przyczyny jego występowania są nieznane, choć ze względu na predyspozycje dużych ras można wysnuć teorię, że jego rozwojowi sprzyjają drobne uszkodzenia tkanki kostnej okolicy przynasadowej kości. Zgodnie z nią procesy naprawcze mogłyby się wiązać z powstawaniem zmutowanych komórek nowotworowych. Predysponować do występowania raka kości mogą też metalowe implanty, radioterapia oraz wczesna kastracja.

Rak kości u kotów najczęściej dotyczy szkieletu osiowego (w ok. 62% przypadków), rzadziej kości długich (38%). U psów najczęściej (75% przypadków) atakowany jest szkielet obwodowy, rzadziej szkielet osiowy lub tkanki miękkie.

Objawy i rozpoznawanie raka kości u psów i kotów

Jeśli kostniakomięsak ulokuje się w obrębie kończyn, najczęściej głównym objawem jest ból. W efekcie zwierzę może mieć problemy z poruszaniem się i kuleć. Zdarzają się również widoczne deformacje, które z czasem się powiększają. Czasami dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych. Kość może również ulec złamaniu.

W przypadku raka kości ulokowanego w obrębie szkieletu osiowego objawy są mniej oczywiste. W miejscu powstawania guza zazwyczaj pojawia się deformacja. Ponadto kostniakomięsaki żuchwy lub szczęki mogą powodować brak apetytu, zaburzenia połykania i ślinotok, problemy z zamknięciem lub otwieraniem szczęk, a także wytrzeszcz gałki ocznej. Jeśli nowotwór kości znajdzie się w pobliżu zatok i jamy nosowej, może dojść do zaburzeń oddechowych i wypływu z nosa, natomiast w przypadku ulokowania w kościach czaszki lub kręgach często pojawiają się objawy nerwowe. Poza tym mogą się pojawiać objawy ogólne. Często, zanim choroba zostanie zdiagnozowana, pojawiają się przerzuty do płuc, a wraz z nimi kaszel oraz duszności.

Rak kości u kota i psa – rozpoznanie i leczenie

Rozpoznanie raka kości u kota lub psa wymaga przeprowadzenia badania klinicznego, a także RTG i tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Ostateczne potwierdzenie diagnozy uzyskuje się dzięki przeprowadzeniu badania histopatologicznego wycinka guza. Jeśli weterynarz stwierdzi powiększenie węzłów chłonnych, powinno się też wykonać biopsję aspiracyjną cienkoigłową w celu potwierdzenia występowania przerzutów. Jeśli planowana jest chemioterapia, należy wykonać dodatkowe badania, takie jak:

• morfologia i biochemia krwi,
• badanie moczu,
• badanie kardiologiczne,
• USG jamy brzusznej.

Jak wygląda leczenie nowotworu kości u kota lub psa? Jeśli to możliwe, zalecane jest wycięcie guza (zazwyczaj wraz z całą kończyną). Rak kości u kotów zlokalizowany najczęściej w obrębie szkieletu osiowego również zwykle leczony jest operacyjnie. Wykonuje się np. maksylektomię (resekcję części lub całości kości szczękowej), mandibulektomię (usunięcie fragmentu żuchwy) lub usunięcie zajętego przez nowotwór żebra. Guzy zlokalizowane w łopatce lub kościach miednicy również usuwa się wraz z kością i nierzadko również przynależną kończyną.

Zazwyczaj w przypadku raka kości po zabiegu stosowana jest również chemioterapia mająca na celu spowolnienie rozwoju przerzutów. Z kolei przed operacją często zaleca się radioterapię mają na celu zminimalizowanie ryzyka wznowy pooperacyjnej.

Źródła:

1. Pool R.R.: Tumors of bone and cartilage. W: Tumors in Domestic Animals. Moulton J.E. (edit). University of California Press. 3rd ed., Los Angeles 1990; 
2. Palmer N.: Bones and joints. W: Pathology of Domestic Animals. Jubb K.V.F., Kennedy P.C., Palmer N. (edit.), 4th ed., Academic Press Inc. San Diego 1993;
3. Dernell W.S., Straw R. C., Withrow S.J.: Tumors of the skeletal system. W: Small Animal Clinical Oncology. Withrow S.J., McEwen E.G. (edit.), wyd. 3, W.B. Saunders Company, Philadelphia 2001.