Usunięcie śledziony u psa i kota – co to jest, jakie są konsekwencje i kiedy jest niezbędne?

Śledziona to największy element układu limfatycznego zwierząt i ludzi. Stanowi splot naczyń krwionośnych pokrytych tkanką włóknistą i odpowiada m.in. za reakcje odpornościowe organizmu oraz produkcję czerwonych krwinek. Mimo to, można bez niej żyć. Zabieg usunięcia śledziony nazywa się splenektomią i najczęściej wykonuje się go m.in. przy podejrzeniu nowotworu. Dowiedz się więcej.

Podstawą do usunięcia śledziony jest podejrzenie występowania zmian złośliwych w obrębie narządu. Niestety ani ultrasonografia, ani rentgen nie dają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o charakter guza, dlatego splenektomia jest jednym sposobem na to, żeby postawić właściwą diagnozę. 

Czym jest splenektomia?

Splenektomia to prosty zabieg chirurgiczny, który polega na rozcięciu ściany brzucha i usunięciu śledziony. Pies czy kot w trakcie zabiegu w Animal Center są poddawane znieczuleniu ogólnemu, dzięki czemu nic nie czują i nie denerwują się niepotrzebnie. Jeśli czworonożny pacjent jest stabilny, to operacja trwa zazwyczaj kilkadziesiąt minut. Pobrany materiał jest zabezpieczany i od razu wysyłany do badań histopatologicznych. 

Wielu opiekunów zastanawia się, dlaczego wycina się całą śledzionę, zamiast pobrać fragment tkanki, poprzez nakłucie podejrzanej zmiany. Niestety wykonanie biopsji tego narządu często nie jest możliwe. Śledziona jest bardzo ukrwiona, przez co zamiast zmiany nowotworowej może zostać pobrana krew. Istnieje także ryzyko wywołania krwawienia, co mogłoby doprowadzić do stanu zagrożenia życia pupila. 

Kiedy usunięcie śledziony kota czy psa jest niezbędne?

Splenektomia jest najczęściej stosowana przy próbie zdiagnozowania nowotworu śledziony, zwłaszcza jeśli istnieje ryzyko wystąpienia krwotoku wewnętrznego. Jednak wykonuje się ją także w przypadkach innych chorób zwierząt. Weterynarz może zlecić usunięcie narządu, jeśli doszło do:

• pęknięcia śledziony,
• skrętu lub ostrego rozszerzenia żołądka,
• skrętu lub infekcji śledziony,
• krwotoku do jamy brzusznej,
• rozległej splenomegalii, czyli powiększenia narządu.

Splenektomię wykonuje się także wtedy, gdy obraz USG wykazał bardzo liczne zmiany lub, jeśli guz jest bardzo duży. 

Warto pamiętać, że usunięcie śledziony to nie tylko metoda diagnostyczna, ale także forma leczenia choroby. Pozbycie się tego narządu oznacza mniejsze ryzyko przerzutów i wystąpienia krwawienia, co nie tylko poprawia stan zdrowia pacjenta, ale także może wydłużyć jego życie.

Jakie powikłania występują po usunięciu śledziony psa i kota?

Choć zabieg splenektomii jest bardzo prosty, warto pamiętać, że tak, jak każda operacja, jest obarczony ryzykiem wystąpienia różnych powikłań. Wśród najczęstszych wymienia się:

• zakażenia w okresie okołooperacyjnym,
• zakrzepicę,
• zaburzenia rytmu serca,
• krwawienia śródoperacyjne lub pooperacyjne,
• infekcje,
• zapalenie trzustki,
• śmierć pacjenta.

Najbardziej narażone na różnorodne powikłania są zwierzęta w podeszłym wieku oraz z obniżoną odpornością. Dlatego tak ważne jest ustabilizowanie stanu pupila przed operacją. 

Usunięcie śledziony to zabieg, który wykonuje się u zwierząt, aby zwiększyć ich szanse na spokojne i długie życie bez bólu. Warto o tym pamiętać. 

Literatura:

Welsh Fossum T.: Surgery of the hemolymphatic system. W: Welsh Fossum T.: Small Animal Surgery, wyd. 2, Mosby, St. Louis, 2002

Rafał Sapierzyński, Nowotwory tkanki krwiotwórczej u psów i kotów, 2007R.W Nelson, C.G. Couto, Choroby wewnętrzne małych zwierząt, 2016