Neosporoza – diagnostyka, leczenie, profilaktyka

Surowa dieta, czyli BARF, jest obecnie bardzo popularnym sposobem żywienia czworonogów. Ma on imitować naturalny posiłek wilka – pierwotnego psa, czyli łowcy i mięsożercy oraz zapewniać zwierzęciu wszystkie niezbędne składniki do rozwoju. Jednak zauważono, że coraz więcej pupili karmionych metodą BARF choruje na neosporozę. Dowiedz się, co to jest, jak ją rozpoznać i jak wygląda leczenie.

Neosporoza coraz bardziej rozprzestrzenia się wśród czworonogów. Jednak mimo wzrostu częstotliwości jej występowania, niewiele osób o niej wie. Nic dziwnego. Jest dość podstępną chorobą, która często w początkowej fazie przebiega bezobjawowo. Dlatego warto bliżej ją poznać, aby móc rozpoznać pierwsze symptomy i zapobiec przedwczesnej utracie przyjaciela.

Czym jest neosporoza?

Neosporoza to choroba wywołana przez pierwotniaka Neospora caninum. Najczęściej dotyka psy i inne psowate, czyli kojoty, lisy itp., które wydalają pasożyta z kałem. Jednak jego żywicielami pośrednimi są także przeżuwacze (najczęściej krowy), zającowate, dzikie gryzonie i drób. Co ciekawe, koty są zupełnie na niego odporne.

Do zarażenia dochodzi najczęściej przez spożycie mięsa zarażonego pierwotniakiem, a także drogą przezłożyskową lub laktogenną. Choć neosporoza może dotknąć zwierzęta w każdym wieku, najwięcej przypadków opisuje się wśród czworonogów w wieku od 3. do 5. tygodnia życia. U nich przebieg choroby jest dość ostry. U starszych psów ma ona postać przewlekłą. 

Jak objawia się neosporoza?

Na początku choroba nie daje żadnych objawów. Okres prepatentny trwa do 2 tygodni. W tym czasie pierwotniaki rozmnażają się głównie w płucach, wątrobie, trzustce, mięśniu sercowym i rdzeniu kręgowym. Dopiero, kiedy osiągną dojrzałość i dojdzie do stanu zapalnego nerwów oraz mięśni, a także martwicy tkanek, można zaobserwować:

• u szczeniaków – niedowład i/lub paraliż tylnych kończyn, który promieniuje na przednie łapy, rozległy zanik mięśni, a wraz z nim sztywność kończyn i ograniczenie ruchomości pupila, a także trudności w połykaniu, biegunkę i duszności, 
• u dorosłych psów – zaburzenia świadomości, hipermetrię, ataksję, drżenia zamiarowe, deficyt nerwów czaszkowych, źrenice o różnej wielkości, niedowład kończyn, ból szyi i ataki padaczki.

Warto pamiętać, że objawy mogą dotykać różnych układów, nie tylko nerwowego. Czasami występuje także np. zapalenie mięśnia sercowego lub otrzewnej.

Jak leczyć neosporozę?

Pierwszy krok w leczeniu zwierząt to postawienie prawidłowej diagnozy. W tym celu należy zgłosić się do weterynarza. W naszej przychodni Animal Center specjalistą od trudnych przypadków jest Agnieszka Zielonka.

Lekarz wykonuje szereg badań, w tym badanie krwi na obecność przeciwciał w ciele psa oraz PCR w płynie mózgowo-rdzeniowym lub tkance mięśniowej. Następnie na podstawie uzyskanych wyników wprowadza leki, np. klindamycynę (u szczeniąt) lub pirymetaminę i sulfadiazynę (u psów dorosłych). Jednak warto pamiętać, że terapia może trwać miesiącami, a ostateczny efekt zależy od kondycji zwierzęcia i stopnia zaawansowania choroby. Zdarza się, że u szczeniąt zesztywnienie kończyn jest nieodwracalne.

Czy neosporozie można zapobiec?

Wielu właścicieli czworonogów zastanawia się, czy zarażeniu neosporozą można zapobiec. Owszem, jest to możliwe. Najskuteczniejszym sposobem jest rezygnacja z karmienia psa metodą BARF. Jeśli chcesz stosować się do jej zasad, możesz podawać zwierzęciu gotowane lub mrożone mięso. Aby wołowina przestała być zakaźna, powinna być przechowywana w zamrażarce przez min. 3 dni w temperaturze -18°C. 

Warto również unikać spędzania czasu z pupilem na pastwiskach i wśród bydła, aby pies nie miał kontaktu z zakażonymi odchodami lub wodą. 

Neosporoza może znacząco obniżyć komfort życia pupila. Dlatego warto zadbać o profilaktykę i zapobiegać chorobie. 

Źródła:

Cisak E., Zając V., Sroka J., Sawczyn A., Kloc A., Dutkiewicz J., Wójcik-Fatla A.: Presence of pathogenic Rickettsiae and protozoa in samples of raw milk from cows, goats, and sheep. Foodborne Pathog Dis. 14, 189-194, 2017

Śmielewska-Łoś E., Rypuła K., Dzimira S.: Studies on congenital toxoplasmosis in canines. Med. Weter., 59, 141-145, 2003.

Wouda W., Bartels C.J., Moen A.R.: Characteristics of Neospora caninum-associated abortion storms in diary herds in The Netherlands (1995 to 1997). Theriogenology., 52, 233-245, 1999