USG psa i kota w ciąży
Badanie ultrasonograficzne (USG) to jedna z bardzo wszechstronnych procedur diagnostycznych wykorzystywana zarówno u ludzi, jak i u zwierząt. Jest to również jedno z głównych badań przeprowadzanych w ciąży. Pozwala ono bowiem na dokładne monitorowanie stanu płodów. Dowiedz się, dlaczego jest tak ważne i w jaki sposób przeprowadza się USG psa i kota w ciąży.
USG psa i kota w ciąży – po co się je wykonuje?
USG jamy brzusznej, a właściwie macicy, jest standardową procedurą medyczną wykonywaną wielokrotnie podczas trwania ciąży u ludzi. Stosunkowo niedawno zaczęto ją również powszechnie stosować u zwierząt. Badanie ma kilka celów. Po pierwsze, wykorzystuje się je do rozpoznania (potwierdzenia) ciąży. Pozwala również ocenić stan płodów – czyli po prostu sprawdzić, czy są zdrowe. Dzięki USG można zawczasu poznać również liczebność miotu. Ponadto tego typu badanie obrazowe umożliwia dokładne określenie stopnia zaawansowania ciąży – dzięki temu można w przybliżeniu określić, kiedy młode przyjdą na świat i lepiej się do tego przygotować.
Obecnie ultrasonografia jest bardzo ważną metodą badań w położnictwie weterynaryjnym, Nowoczesna aparatura wykazuje się wyjątkową dokładnością, dlatego monitorowanie prawidłowego przebiegu ciąży u psa, kota czy innego zwierzęcia nie jest trudne. Dzięki precyzji obrazowania USG pomaga również w rozpoznawaniu dotyczących jej patologii.
Kiedy należy przeprowadzić USG ciąży u psa lub kota?
Pierwsze badanie USG w przypadku podejrzenia ciąży można przeprowadzić już w jej 18 dniu. Częściej jednak przeprowadza się je w okolicach 23 lub 24 dnia. Wówczas ryzyko uzyskania wyniku fałszywie pozytywnego maleje niemal do zera. Na tym etapie można już dojrzeć zarodek i ocenić jego żywotność oraz pracę serca. W 33 – 35 dniu ciąży możliwości oceny jej przebiegu stają się jeszcze szersze. Pęcherz płodowy i płód są wówczas już bardzo dobrze widoczne, podobnie jak sznur pępowinowy i wykształcające się na tym etapie części ciała płodu. Można również zaobserwować jego ruchy.
Ocenę liczebności płodów najlepiej przeprowadzić przed 40 dniem ciąży – wówczas można podać liczebność miotu z największym prawdopodobieństwem. Ten dzień jest również granicą, po której przekroczeniu długość płodu staje się równa długości sznura pępowinowego. Wówczas etap tworzenia się i rozwoju narządów jest zakończony, a dzięki wciąż znacznej ilości wód płodowych są one dobrze uwidocznione. Dzięki temu to właśnie na tym etapie można zaobserwować, czy wykształciły się prawidłowo. Powyżej 50. dnia ciąży masa płodów wzrasta, a tym samym zmniejsza się ilość wód płodowych, co utrudnia prowadzenie obserwacji za pomocą ultrasonografu. Dobrze widoczne stają się jednak np. nerki.
To, kiedy przeprowadza się badanie USG ciąży u psa lub kota zależy więc od wielu czynników – między innymi od tego, jakie informacje chce się uzyskać. Ustalenie tzw. wieku ciąży jest możliwe praktycznie na każdym etapie jej rozwoju, choć najłatwiejsze pomiędzy 18 a 40 dniem. Należy jednak pamiętać, że taka ocena zawsze wiąże się z ryzykiem błędu wynoszącego zazwyczaj ok. 3 – 4 dni.
USG psa i kota w ciąży – jak przygotować pacjenta do badania?
Dokładność badania USG zależy m.in. od prawidłowego przygotowania zwierzęcia. Przede wszystkim wskazane jest wykonywanie procedury na czczo. Pacjent nie powinien spożywać pokarmu przez 8 – 12 godzin przed badaniem. Bardzo ważne jest również to, aby pupil powstrzymał się od oddawania moczu przez 3 godziny przed badaniem. Może to sprawiać niemałą trudność, ale zwykle wystarczy posłużyć się drobnym podstępem. Kotu zwykle wystarczy zabrać kuwetę. Małego psa można przynieść do gabinetu na rękach, a dużego przeprowadzić na tyle szybko, by nie zdążył po drodze oddać moczu lub przywieźć samochodem. Pozwoli to upewnić się, że wyniki badań będą możliwie miarodajne.
Źródła:
- Gajewski Z., Boryczko Z., Jurka P., Ptaszyńska M., Jaworek A.: Zastosowanie metody USG w ginekologii suk i kotek. Nowa Wet. 1996, I, 8-22.
- Max A.: Koty – położnictwo i rozród. Galaktyka, Łodź 2010, s. 67-76.
- Davidson P.: Uterine and fetal monitoring in the bitch. Vet. Clin. North. Am. Small Anim. Pract. 2001, 31, 305-313
- Zambelli D., Caneppele B., Bassi S., Paladini C.: Ultrasound aspects of fetal and extrafetal structures in pregnant cats. J. Feline Med. Surg. 2002, 4, 95-106.
- Ile trwa ciąża u psa - 8 października 2021
- Badanie RTG psa – jak przygotować zwierzę? - 26 lutego 2021
- Jak przygotować psa i kota do USG jamy brzusznej - 2 grudnia 2020