Bakteryjne choroby skóry u psów – rodzaje, rozpoznawanie i leczenie

Choroby skórne u psów to dość częste problemy, z którymi spotykają się weterynarze. Wśród nich można wyróżnić m.in. schorzenia wywoływane przez bakterie, które należą do bardzo powszechnych. Często pojawiają się również zakażenia wtórne, co oznacza, że leczenie tego typu chorób nie należy do łatwych. Dowiedz się więcej o rodzajach bakteryjnych chorób skóry u psa, ich rozpoznawaniu i leczeniu!

Skąd się biorą bakteryjne choroby skóry u psów?

Bakteryjne (ropne) zapalenia skóry wynikają zazwyczaj z nadmiernego namnożenia się drobnoustrojów, które naturalnie występują na powierzchni skóry. Może im sprzyjać każde zaburzenie równowagi organizmu. Najczęściej (w 95% przypadków) pojawiają się w następstwie takich chorób jak:

• atopowe zapalenie skóry, 
• alergia pokarmowa, 
• APZS,
• niedoczynność tarczycy, 
• nadczynność nadnerczy, 
• cukrzyca.

Prowadzą one zazwyczaj do naruszenia bariery naskórka lub zaburzeń czynności układu immunologicznego, co prowadzi do nadmiernego namnażania się bakterii, a jednocześnie ułatwia ich wniknięcie w głąb naskórka. Również zmiany w mikrośrodowisku skóry, takie jak wyższa temperatura i wilgotność, nadmierne złuszczanie naskórka lub jego uszkodzenie sprzyjają powstawaniu zakażeń. Mogą one wystąpić np. w wyniku łojotoku lub ocierania się o siebie fałdów skóry.

Zakażenia można klasyfikować na powierzchniowe, powierzchowne i głębokie.

Najczęstsze zakażenia bakteryjne skóry

Istnieje wiele chorób bakteryjnych skóry o rozmaitym podłożu, obszarze występowania i objawach. Najczęściej są one powodowane przez gronkowce, w szczególności Staphylococcus pseudintermedius. Jakie choroby bakteryjne skóry występują u psów najczęściej?

• Młodzieńcze zapalenie skóry (liszajec) – dermatoza stanu szczenięcego uwidaczniająca się w postaci niewielkich pozamieszkowych krostek i grudek na nieowłosionej skórze (najczęściej brzuchu i pachwinach). Na dalszym etapie mogą się pojawiać np. strupki i przebarwienia, które jednak nie są bolesne i nie wywołują świądu. Do powstawania liszajca przyczynia się niewłaściwa higiena, a czasami niewłaściwy rodzaj posłania.
• Zapalenie fałdów skóry (wyprzenie ropne) – występuje m.in. u mopsów, shar pei, buldogów angielskich i innych ras z pofałdowaną skórą. Wydzieliny i wydaliny gromadzące się w fałdach w połączeniu z otarciami skóry powodują rozwój stanu zapalnego, a następnie zakażenie. Najbardziej narażone są psy otyłe. Zmiany pojawiają się zazwyczaj w okolicach warg, twarzy, ogona, sromu, czasami kończyn i tułowia. Choroba objawia się zaczerwienieniem i zmacerowaniem skóry oraz jej nieprzyjemnym zapachem.
• Zapalenie mieszków włosowych – objawia się występowaniem grudek i krostek związanych z mieszkiem włosowych oraz rumieniem. Wykwity skórne mogą mieć charakter ogniskowy, wieloogniskowy albo uogólniony. Chorobie często towarzyszy świąd, a u psów krótkowłosych pojawiają się plackowate wyłysienia, czasami z hiperpigmentacją. Sierść psów długowłosych często przerzedza się i matowieje.
• Głębokie ropne zapalenie skóry – rozwija się zwykle w następstwie zakażenia powierzchniowego. Do wyraźnych symptomów choroby należą ogniskowe, wieloogniskowe lub uogólnione wykwity w postaci nadżerek, owrzodzeń, strupów i przetok z surowiczo-krwistym albo ropnym wysiękiem. Na późniejszym etapie mogą pojawić się wyłysienia, hiperpigmentacja i zliszajowacenie skóry. Zmiany często są bolesne, swędzące, obrzęknięte.

Leczenie bakteryjnych zakażeń skóry

Bakteryjne choroby skóry leczy się różnymi metodami, w zależności od ich głębokości. Przy schorzeniach powierzchniowych często wystarczy szamponoterapia. Należy jednak pamiętać o dokładnym stosowaniu się do zaleceń weterynarza-dermatologa w zakresie częstotliwości kąpieli leczniczych i sposobu ich przeprowadzania. Niekiedy wskazane jest również stosowanie preparatów antyseptycznych w sprayu oraz antybiotyków miejscowych. Zakażenia powierzchowne najczęściej leczy się antybiotykoterapią ogólną w połączeniu ze środkami o działaniu miejscowym. Głębokie wymagają długotrwałej antybiotykoterapii (trwającej minimum 4 – 8 tygodni). Często wspomagająco stosuje się również kąpiele lecznicze.

Źródła:

1. Hnilica K.A.: Dermatologia małych zwierząt: kolorowy atlas i przewodnik terapeutyczny. Elsevier Saunders, St. Louis 2011, 41-54.
2. Nuttal T., Harvey R.G., McKeever P.J.: Choroby skóry psów i kotów: kolorowy atlas i podręcznik. Galaktyka, Łódź 2010, 146-153, 166-169.
3. Popiel J.: Terapia chorób grzybiczych i bakteryjnych skóry. Veterinary Life, 1, 4-6, 2017.